Śledź po góralsku

Doskonała sałatka śledziowa. Możemy ją podać i w wigilię i następnego dnia, w święto Bożego Narodzenia. Sałatka wzbogacona o sos, którego najważniejszym składnikiem jest bryndza i jej wyrazisty smak nadający śledziom wyjątkowego smaku!

Składniki:

• 6 filetów śledziowych
• 3 ząbki czosnku
• 25 dag bryndzy
• 1/2 szklanki gęstej śmietany 18%
• 2 łyżki majonezu
• sól i pieprz do smaku
• 1 cebula
• 2 ogórki konserwowe
• 1/2 puszki zielonego groszku
• 1/2 świeżej lub marynowanej papryki
• 2 łyżki posiekanej natki pietruszki

Sposób przyrządzenia:

Czosnek obieramy, kroimy, rozcieramy z pieprzem, odrobiną soli i bryndzą na gładką masę. Śmietanę i majonez łączymy z bryndzą i czosnkiem.

 Tak przygotowany sos mieszamy z pokrojoną w drobną kostkę cebulą, groszkiem, papryką i ogórkiem również pokrojonymi w kosteczkę.

 Filety porcjujemy, układamy na półmisku i polewamy sosem. Przykrywamy folią i wstawiamy do lodówki, aby się schłodziły. Przed wydaniem na stół posypujemy świeżo posiekaną natką.

Śledź po góralsku gotowy!

 

Makowiec na kruchym spodzie

Proste ciasto makowe na kruchym spodzie z kruszonką na wierzchu. Łatwe do upieczenia i szybkie. Wykorzystamy do niego gotową masę makową, którą troszeczkę wzbogacimy o aromat migdałowy, orzechy oraz skórkę pomarańczową kandyzowaną. Upieczemy wyborny makowiec bez większego wysiłku.

Składniki:

kruche ciasto:

• 2 czubate szklanki mąki pszennej typ 500 lub tortowej
• 200 g zimnego masła
• 3 żółtka
• 100 g cukru pudru
• 8 g cukru wanilinowego
• 4-5 kropli olejku migdałowego (opcjonalnie)
• 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
• 2 łyżki kwaśnej śmietany
• szczypta soli

warstwa makowa:

• puszka gotowej masy makowej 850g
• 3 białka
• 1/2 łyżeczki aromatu migdałowego
• 1/2 szklanki posiekanych orzechów włoskich
• 2 łyżeczki skórki pomarańczowej kandyzowanej
• 50 g masła
• szczypta soli

dodatkowo:

• cukier puder do posypania ciasta

Sposób wykonania:

Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 175 °C (góra-dół bez termoobiegu)

Ciasto:

Mąkę z proszkiem do pieczenia przesiewamy do dużej miski. Dodajemy sól i krótko mieszamy łyżką. Następnie schłodzone masło trzemy na tarce z dużymi oczkami, maczając co jakiś czas w mące. Krótko wyrabiamy, aż powstanie ciasto jak kruszonka. Dodajemy żółtka, śmietanę, cukier puder, wanilinowy i olejek migdałowy. Zagniatamy rękami ciasto tylko do połączenia składników. Kruchego ciasta nie wyrabiamy długo. Masło, jajka i śmietana powinny być zimne, z lodówki. Gotowe ciasto dzielimy na dwie części -2/3 ciasta wkładamy w woreczku do lodówki, 1/3 wkładamy do woreczka i dajemy do do zamrażarki na pół godziny.

Większą część ciasta przekładamy na blaszkę o wymiarach 28x18 cm, wylepiamy nią spód blaszki, wyrównujemy i nakłuwamy widelcem. Odkładamy na chwilę do lodówki.

Warstwa makowa:

Mak z puszki przekładamy do dużej miski. Dodajemy do niego posiekane orzechy i skórkę kandyzowaną oraz aromat migdałowy. Masło roztapiamy, studzimy i wlewamy do masy makowej. Całość dokładnie mieszamy. Białka ze szczyptą soli ubijamy na sztywną pianę. Delikatnie, etapami łączymy z masą makową.

Na przygotowany spód wykładamy warstwę makową. Wyrównujemy wierzch i ścieramy na niego ciasto z zamrażarki.

Tak przygotowane ciasto wkładamy do rozgrzanego piekarnika. Pieczemy makowiec 50-55 minut. Po tym czasie wyjmujemy ciasto z pieca i odstawiamy do przestudzenia.

 Na koniec posypujemy makowiec po wierzchu cukrem pudem.

Makowiec na kruchym spodzie gotowy!

 

Rumsztyk

Rumsztyki były bardzo popularnym daniem w czasach PRL-u. W barach i restauracjach najczęściej serwowano kultowe schabowe, bryzole i właśnie rumsztyki. Podczas, gdy bryzol najczęściej robiono z mielonej wieprzowiny lub mielonego mięsa wieprzowo -wołowego rumsztyki były robione wyłącznie z mielonej wołowiny i to grubo mielonej lub siekanej. Tak jak bryzole zatopione były w dużej ilości rumianej cebulki, ale nie dodawało się do nich pieczarek. Nie dodawało się do nich również jajek i bułki jak do zwykłych kotletów mielonych, no i bryzole panierowało się w mące, nie w bułce tartej a rumsztyki smażono bez panierki. Jest jeszcze jedna różnica między rumsztykiem a bryzolem. Bryzol to cienki i płaski kotlet. Rumsztyk jest nieco grubszy i pulchny. Nasze babcie i mamy rzadko robiły rumsztyki, ponieważ wołowina była bardzo droga, nie na przeciętną kieszeń, ale kiedy już je usmażyły to długo pamiętało się taki obiadek.

Składniki:

• 40 dkg wołowej polędwicy
• 2 duże cebule
• 4 łyżki zimnej wody
• sól i pieprz do smaku
• 2 łyżki smalcu
• 1/2 szklanki wrzątku
• 1 łyżka octu balsamicznego

Sposób wykonania:

Mięso siekamy nożem lub przepuszczamy przez maszynkę do mięsa używając do mielenia sitka o grubych oczkach. Przyprawiamy je solą, pieprzem i dodajemy zimną wodę. Wyrabiamy dobrze.

Cebulę kroimy w piórka lub półkrążki. Na patelni rozgrzewamy tłuszcz, obsmażamy na rumiano rumsztyki i zdejmujemy z patelni, odkładamy na bok. 

Na tłuszcz ze smażenia rumsztyków kładziemy cebulę, solimy ją i smażymy na rumiano. Do wysmażonej cebuli kładziemy z powrotem kotlety, podlewamy całość wrzątkiem i octem balsamicznym. Przykrywamy patelnię pokrywą.

 Dusimy rumsztyki z cebulą kilka minut, aż napuchną i przejdą aromatem cebuli.

Rumsztyki gotowe!

 

Śledź w oleju

Śledź w oleju z cebulką i ziemniakami w mundurkach. W naszym domu danie obowiązkowe na wigilijnym stole. W latach 60-tych i 70-tych kupowało się śledzie solone z beczki. Potem mama je moczyła w wodzie, zmieniała wodę i znów moczyła, potem filetowała, bo miały pełno ości. Dzisiaj można kupić gotowe płaty śledziowe. Trzeba do nich tylko odpowiednio zamarynować cebulę, żeby danie było wyśmienite.

Składniki:

• 6 filetów śledzia solonego a la Matjas
• 1/4 szklanki oleju rzepakowego lub słonecznikowego plus olej z filetów
• 2 łyżki octu
• sok z 1/2 cytryny
• 1 duża cebula
• cukier
• sól i pieprz grubo mielony
• 2 liście laurowe
• 3 kulki ziela angielskiego
• 10-12 dużych ziemniaków

Sposób przyrządzenia:

Śledzie w oleju robimy dzień przed wigilią, będą smaczniejsze kiedy postoją w lodówce przez noc.

 Zaczynamy od pokrojenia cebuli w kostkę i włożenia jej do miski. Następnie solimy ją i dodajemy sok z cytryny. Mieszamy. Do rondelka wlewamy ocet, pół szklanki wody, dodajemy liście laurowe, ziele angielskie, łyżeczkę cukru i całość gotujemy 1-2 minuty pod przykryciem. Gorącym octem zalewamy cebulę i dobrze ją mieszamy. Tak uperfumowaną cebulę łączymy z olejem, przyprawiamy solą ( z solą ostrożnie, ponieważ śledzie też są słone) i grubo mielonym lub utłuczonym w moździerzu pieprzem.
Do tak przygotowanej cebuli wkładamy pokrojone w cząstki śledzie. Przykrywamy folią spożywczą i wkładamy do lodówki na noc. W samą wigilię wykładamy śledzie na półmisek.

Gotujemy ziemniaki w mundurkach. Ziemniaki myjemy dokładnie ( nie obieramy) i przekładamy do garnka. Zalewamy wodą, solimy i gotujemy do miękkości, to jest 20-25 minut od zagotowania.

 Ugotowane ziemniaki odcedzamy i zostawiamy w garnku pod przykryciem, niech dojdą.

Nasze rady:

Śledzie na wigilię wybierzmy dobrej jakości. W tak uroczystym dniu nie warto oszczędzać na produktach, bo przy stole możemy się rozczarować. 

Ilość oleju do śledzia podałyśmy orientacyjnie, można go dodać, gdy zalewy śledziowej było za mało lub wlać mniej, jeśli zalewa jest dobra i jest jej dużo. Każda gospodyni ma swój smak i preferencje. 

W czasach kiedy śledzie kupowało się niefiletowane z beczki, trafiały się mleczaki. Ten mlecz przecierało się przez sitko i dodawało do oleju. Śledzie z mleczem były pyszne!

 

Prosta sałatka śledziowa

Błyskawiczna, smaczna sałatka ze śledzi z ogórkiem, groszkiem i cebulą. Wykonanie jej zajmie nam 15 minut.

Składniki:

• śledź a la Matjas w oleju 250 g
• puszka groszku
• duża cebula
• 4 ogórki konserwowe
• sól i pieprz do smaku
• 3-4 łyżki oleju słonecznikowego lub rzepakowego +olej ze śledzi
• 1 łyżka soku z cytryny
• 1/2 pęczka natki pietruszki

Sposób wykonania:  

Cebulę kroimy w piórka, solimy, wyciskamy w rękach, aby trochę puściła sok i zmiękła. Przekładamy do miski.

Śledzie kroimy w drobne kawałki, razem z olejem, w którym były dodajemy do cebuli. Groszek osączamy z zalewy i przekładamy do śledzi. Ogórki kroimy w kostkę, również przekładamy do śledzi.

Całość przyprawiamy obficie pieprzem i ewentualnie solą, ale ostrożnie, bo śledź i cebula są słone. Dolewamy olej i sok z cytryny, mieszamy i odstawiamy do lodówki na godzinę.

Po wyjęciu z lodówki posypujemy sałatkę posiekaną natką pietruszki.

Prosta i szybka sałatka śledziowa gotowa!

 

Ciasto budyniowe na petitkach

Proste, pyszne ciasto budyniowe na ciasteczkach petit beurre, polane białą czekoladą i posypane orzeszkami ziemnymi. Delicje w sam raz na Sylwestra i karnawał.

Składniki:

krem budyniowy:

• 200 g masła 82%
• 2 budynie po 40 g bez cukru orzechowe lub czekoladowe
• 600 ml mleka
• 6 łyżek cukru
• 1 cukier wanilinowy

dodatkowo:

• 30 ciasteczek petit beurre
• 100 g białej czekolady
• 3-4 łyżki śmietanki
• 1/2 szklanki orzeszków ziemnych
• 200 g masy kajmakowej z puszki

Sposób wykonania:

Najpierw robimy krem budyniowy.

Do rondelka o grubym dnie wlewamy mleko (1/2 szklanki mleka odlewamy do miseczki) i wstawiamy na ogień umiarkowany. Odłożone mleko łączymy z budyniami, cukrem i cukrem wanilinowym. Dobrze mieszamy.

Wrzące mleko zestawiamy z ognia, wlewamy do niego masę budyniową, mieszamy i wstawiamy ponownie na ogień. Stale mieszamy do zagotowania budyniu. W trakcie gotowania mogą powstawać grudki, nie przejmujemy się tym, jeśli będziemy energicznie mieszać, masa na koniec zrobi się gładka. W momencie, gdy na powierzchni budyniu powstaną pierwsze „wulkany” zestawiamy go z ognia i przelewamy do miski. Przykrywamy folią spożywczą „w kontakt”, aby nie tworzył się na powierzchni kożuch i odstawiamy do przestygnięcia do temperatury pokojowej. Masło również ma mieć temperaturę pokojową. Jest to ważne, ponieważ krem nam w trakcie łączenia obu mas się nie zwarzy, gdy jego składniki będą miały podobną temperaturę!

Teraz do misy miksera wrzucamy masło i rozbijamy je na puch. Następnie w 3-4 etapach dorzucamy masę budyniową. Mieszamy ją tylko do połączenia składników, nie za długo.

Składamy ciasto.

Na dnie blaszki (u nas kwadratowa o boku 20 cm) układamy warstwę ciastek, na niej 1/2 kremu i ciasteczka. Następnie układamy pozostałą warstwę kremu i ciasteczka na wierzchu. Ciasto wstawiamy do lodówki na 3-4 godziny.

Po tym czasie wierzchnią warstwę ciasta smarujemy lekko podgrzaną masą kajmakową i posypujemy posiekanymi orzeszkami ziemnymi.

Przygotowujemy polewę.

W kąpieli wodnej rozpuszczamy czekoladę ze śmietanką. Wylewamy gotową polewę na wierzch ciasta.

Pyszne ciasto budyniowe bez pieczenia gotowe!

 

Prosta sałatka z buraczków

Prosta sałatka z buraczków

Sałatka z z buraczków gotowanych z dodatkiem ogórka, cebulki i papryki jest idealnym dodatkiem do obiadu. Możemy buraki do niej ugotować, upiec w piekarniku lub wykorzystać gotowe ze spiżarni domowej. Dzisiaj polecamy naszą ulubioną sałatkę.

Składniki:

• 2 średnie buraki
• 2-3 ogórki kiszone
• 1 mała cebula
• 1/2 papryki czerwonej
• 2 łyżki posiekanej natki pietruszki
• 3 łyżki oleju słonecznikowego lub rzepakowego
• łyżka soku z cytryny
• czubata łyżeczka cukru
• sól i pieprz do smaku

Sposób przygotowania:

Buraki umyte, w łupinach zalewamy w rondelku wodą i gotujemy pod przykryciem 45 minut licząc od zagotowania. Następnie wylewamy z nich wodę gorącą i zalewamy je zimną wodą. Odstawiamy do przestudzenia. W tym czasie kroimy w kostkę pozostałe warzywa. Przekładamy do miski.

Przestudzone buraki obieramy ze skórki i trzemy na tarce o grubych oczkach. Dodajemy do nich pozostałe warzywa oraz przyprawy. Mieszamy całość, odstawiamy do lodówki do schłodzenia.

Prosta sałatka z buraczków gotowa!

 

Udka kurczaka z patelni

Udka kurczaka z patelni

Prosty, szybki obiad . Udka z kurczaka w aromatycznej marynacie, duszony na patelni.

Składniki:

• 4 udka z kurczaka
• 3-4 łyżki oleju do smażenia
• 1 łyżka masła

marynata:

• 1/2 łyżeczki soli
• szczypta pieprzu
• 1 łyżeczka czerwonej papryki w proszku
• 1 łyżeczka pieprzu ziołowego
• 1 łyżka ziół prowansalskich
• 1 łyżka sosu sojowego jasnego
• 1 łyżka ketchupu,
• 1 łyżeczka musztardy
• 3 łyżki oleju
• 3/4 szklanki bulionu lub wody+łyżka maggi

Sposób wykonania:

Do miski dajemy wszystkie składniki marynaty, mieszamy dokładnie.

Udka kurczaka przekładamy do miski, nacieramy marynatą. Odstawiamy na godzinę do lodówki.

Mięso wyjmujemy z lodówki pół godziny przed smażeniem. Obsmażamy je z obu stron na rozgrzanym oleju, na patelni.

Następnie podlewamy udka bulionem i dusimy 30-40 min, pod przykryciem, kontrolując od czasu do czasu, czy płyn za mocno nie odparował.

 W razie potrzeby dolewamy niewielką ilość gorącej wody Na koniec dajemy na patelnię masło. Upieczone udka z kurczaka podajemy z ziemniakami lub ryżem i surówką.

Prosty obiad z udek kurczaka gotowy!

 

Carpaccio z buraka

Carpaccio z buraka

Carpaccio z buraka to bardzo prosta i smaczna sałatka, która również pięknie prezentuje się na stole. Połączenie buraczków z rukolą, serem i przepysznym olejem dyniowym daje doskonały efekt smakowy. Można carpaccio śmiało serwować na imprezach, gościom na pewno przypadnie do gustu..

Składniki:

• 2 -3 małe, okrągłe ugotowane lub upieczone buraczki
• 2 garści rukoli
• 2-3 łyżki oleju z pestek dyni
• 2-3 łyżki pestek dyni
• 100 g sera typu feta
• 1 łyżka octu balsamicznego
• sól i pieprz do smaku

Sposób wykonania:

Na dużym płytkim talerzu rozkładamy rukolę, która będzie stanowiła pierzynkę dla buraczków. Buraczki kroimy w dosyć cienkie plasterki, układamy na rukoli. Oprószamy pieprzem i solą. Polewamy olejem oraz octem balsamicznym.

Teraz układamy na buraczkach pokruszoną fetę i pestki dyni. Carpaccio najlepiej odłożyć do lodówki na kilka chwil, aby smaki się połączyły.

Carpaccio z buraka gotowe!

 

Ciasteczka owsiane korzenne

Ciasteczka owsiane korzenne

Szybkie ciasteczka owsiane, odrobinę pomarańczowe i piernikowe.

Składniki:

• 3 szklanki płatków owsianych błyskawicznych lub górskich
• 1 i 1/3 szklanka cukru
• 2 łyżki nasion słonecznika uprażonych
• 6 łyżek mąki pszennej tortowej
• 120 g masła
• 100 ml mleka
• 3 jajka M
• 2 łyżki ciemnego kakao
• 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
• kilka kropel aromatu pomarańczowego
• 1 łyżeczka przyprawy do piernika
• szczypta soli

Sposób wykonania:

Do dużej miski wsypujemy suche składniki, czyli mąkę, proszek do pieczenia (przesiane), płatki owsiane, przyprawę korzenną do piernika oraz uprażone ziarna słonecznika.

Masło rozpuszczamy w rondelku i dodajemy do niego cukier, mleko, sól oraz kakao. Wszystko dokładnie mieszamy do rozpuszczenia i studzimy. Gdy masa lekko ostygnie dodajemy do niej 2 jajka i aromat pomarańczowy. Ponownie mieszamy. Następnie łączymy wystudzoną masę z suchymi składnikami.

Tak przygotowane ciasto wykładamy łyżką na blaszkę piekarnika wyłożoną papierem do pieczenia. Formujemy zgrabne ciasteczka, zachowując odstępy ponieważ ciasteczka trochę urosną.

Wstawiamy blaszkę do piekarnika nagrzanego do 180 °C (góra-dół bez termoobiegu) na 15 minut.

Po tym czasie wyjmujemy ciasteczka i odkładamy do przestudzenia. Następnie wykładamy na talerz. Jeśli chcemy przechowywać dłużej ciasteczka owsiane przekładamy je do metalowej puszki.

Ciasteczka owsiane korzenne gotowe!

 

Gulasz z łopatki wieprzowej z warzywami

Gulasz z łopatki wieprzowej z warzywami

Gulasz z mięsa wieprzowego -delikatnej i lekko tłustej łopatki z dodatkiem warzyw, dobrze przyprawiony to nasza propozycja na pyszny obiad.

Składniki:

• 60 d kg łopatki wieprzowej
• 1 duża cebula
• 25 dkg małych pieczarek
• 1 papryka czerwona i zielona
• 5 dkg smalcu
• 1 skórka z wędzonego boczku
• 1 szklanka bulionu grzybowego
• 2 łyżki mąki pszennej do zagęszczenia sosu
• łyżeczka pieprzu ziołowego
• łyżeczka tymianku
• łyżeczka papryki czerwonej wędzonej
• sól i pieprz do smaku
• 3 liście laurowe
• 5 ziarenek ziela angielskiego
• 2 łyżki maggi
• 1 łyżka sosu sojowego

Sposób przyrządzenia:

Wieprzowinę myjemy, osuszamy, kroimy w kostkę 2 cm.

Na głębokiej patelni lub w rondelku rozgrzewamy tłuszcz i wrzucamy pokrojone mięso oraz skórkę wędzoną. Obsmażamy je na rumiano.

Do podsmażonego mięsa dodajemy poszatkowaną cebulę, rumienimy ją.

 Następnie wrzucamy do rondla pokrojoną w kostkę paprykę, pieczarki w całości lub przekrojone na pół. Całość smażymy jeszcze 10 minut, aż wszystko się lekko przysmaży i płyn odparuje.

 Teraz dorzucamy na patelnię przyprawy, sos sojowy i bulion grzybowy i szklankę gorącej wody. Przykrywamy patelnię pokrywką. Dusimy mięso pod przykryciem do miękkości około godziny.

Kiedy mięso będzie gotowe 2 łyżki mąki rozkłócamy z 1/2 szklanki wody i zagęszczamy sos. Przyprawiamy go na koniec odrobiną maggi i ewentualnie solą i pieprzem. Pozbywamy się skórki wędzonej, która miała dać tylko smak gulaszowi.

Gulasz z łopatki wieprzowej gotowy!

Nasza rada:

Jeśli w trakcie duszenia mięsa odparuje nam za dużo płynu możemy dolać odrobinę gorącej wody.

Gulasz wieprzowy możemy smażyć na oleju i maśle, jeśli nie przepadamy za smalcem. Będzie równie smaczny.

Gulasz możemy podać z kaszą, ziemniakami lub przeróżnymi kluseczkami.

 

Sałatka jarzynowa tradycyjna

Sałatka jarzynowa tradycyjna

Tradycyjną sałatkę jarzynową podajemy najczęściej na święta lub duże uroczystości domowe. Dzisiaj zrobimy jarzynową na szybko z warzyw, które zostały nam z rosołu.

Składniki:

• 2 ugotowane marchewki
• 1/2 średniego selera ugotowanego
• 10 cm pora -białej części
• 2 średnie ziemniaki ugotowane w mundurkach
• 3-4 ogórki kiszone
• puszka groszku konserwowego
• 3 jajka ugotowane na twardo
• 1 duże jabłko
• sól i pieprz do smaku
• 3-4 łyżki majonezu

Sposób przygotowania:

Ogórki kiszone, obrane ze skórki jabłko, jajka, por, marchew i seler, ziemniaki obrane z łupin kroimy w drobną kostkę. Groszek z puszki osączamy na sitku, dodajemy do sałatki. Całość doprawiamy jedną niepełną łyżeczką soli i płaską łyżeczką pieprzu drobno zmielonego. Dajemy majonez. Wszystkie składniki sałatki delikatnie mieszamy. Odstawiamy do lodówki na 1 - 2 godziny do schłodzenia. W tym czasie smaki się "przegryzą". Teraz możemy spróbować sałatkę i ewentualnie doprawić pieprzem i solą do smaku.

Do sałatki jarzynowej dodajemy majonez gęsty i kremowy o łagodnym smaku, aby nie zdominował smaku jarzyn. Zamiast cebuli dajemy por, jest mniej ostry i nie psuje się tak szybko jak cebula, dzięki temu sałatka może postać 3-4 dni w lodówce. Ogórki kiszone możemy zastąpić konserwowymi. Dajemy dużo jabłka twardego i chrupiącego, ponieważ poprawia ono konsystencję sałatki ( lubimy w sałatce składnik chrupiący).

Sałatka jarzynowa gotowa!