Śledź w śmietanie

Tradycyjny polski śledź w śmietanie. Do niego podajemy najczęściej ziemniaki w mundurkach. Danie to gości na naszych stołach w wigilię.

Składniki:

• 450 g filetów śledzia w oleju a la matias klasycznego
• 300 g śmietany gęstej, kwaśnej 18%
• 2 średnie cebule
• łyżka soku z cytryny
• sól, pieprz do smaku

Sposób wykonania:

Śledzie w śmietanie robimy kilka godzin przed wydaniem na stół, aby trochę postały w lodówce. Będą smaczniejsze. Najpierw kroimy cebulę w grubszą kostkę. Przekładamy ją do miski, solimy i morzymy, czyli wyciskamy dobrze w rękach, aby puściła trochę soku i zmiękła. Posypujemy pieprzem grubo mielonym. Śledzie kroimy na drobniejsze kawałki, skrapiamy sokiem z cytryny. Łączymy z cebulą. Dodajemy olej ze śledzi i śmietanę. Mieszamy całość, wstawiamy do lodówki.

Śledź w śmietanie gotowy!

 

Kompot z suszu na wigilię

W naszym domu podawało się kompot z suszu tylko w wigilię, tak jak barszcz szary i karpia. Na co dzień tych dań się nie jadało. Dlatego zawsze będzie nam się on kojarzył z wigilią. Jest pyszny i inny, zupełnie niepodobny do tradycyjnych kompotów. Ma wyjątkowy smak, tak jak wyjątkowe jest święto, w którym się go serwuje.

Składniki:

• 1/2 kg suszu (jabłka, gruszki, śliwki)
• 3 l wody
• 3 łyżki miodu
• cukier do smaku
• 6 goździków
• laska cynamonu lub 1 płaska łyżeczka cynamonu mielonego
• 1 cytryna
• 1 pomarańcza

Sposób przygotowania:

Suszone owoce dobrze myjemy. Wodę gotujemy i jeszcze gorącą zalewamy przygotowane owoce. Czynność tę wykonujemy wieczorem, dzień przed wigilią. Owoce przez noc mają napęcznieć. W wigilię rano wstawiamy garnek z owocami na ogień i gotujemy do miękkości, ale tak aby się nie rozpadły (15 – 20 minut). Pod koniec gotowania dodajemy goździki, cynamon i miód. Obieramy cytrynę i pomarańczę ze skórki (cieniutko, bez białego miąższu, bo daje gorycz), dodajemy do kompotu. Wyciskamy sok z cytrusów, wlewamy do kompotu . Zdejmujemy garnek z ognia i jeśli zachodzi potrzeba słodzimy cukrem. Odstawiamy do ostygnięcia.

Kompot możemy podawać ciepły lub schłodzony, kwestia indywidualnych upodobań.

Jeśli jest zbyt intensywny, można go rozcieńczyć przegotowaną wodą lub kompotem jabłkowym.

Miodu i cukru dajemy do smaku, tak jak nam pasuje.

Można dodać w trakcie gotowania do kompotu 2 – 3 śliwki wędzone dla podrasowania smaku.

Kompot z suszu wywodzi się z tradycji łemkowskiej, czyli Polski pd. – wsch. Prababcia Wiktoria zawsze go przyrządzała zimą i obowiązkowo na wigilię. Ciepły kompot miał właściwości rozgrzewające, poprawiał trawienie ciężkich, zimowych potraw. Tradycję gotowania kompotu z suszu przeniosła do naszego domu babcia Ksenia i nasz tata.

Kompot wigilijny ma tak, jak inne potrawy spożywane tego dnia, magiczne właściwości. Uważano ongiś, że jabłka zapewniały dobre zdrowie, śliwki odpędzały złe moce, gruszki zaś dawały długowieczność. Miód chronił od złego, był symbolem wszelkiej obfitości ( stąd powiedzenie – kraina mlekiem i miodem płynąca – synonim raju, obfitości i urodzaju), szczęśliwości, miłości i mądrości. Zapewniał radość, bogactwo duchowe i pomyślność. Miodu dodawano więc do maku, kompotu, pierników, kutii. Wszystko po to, aby zapewnić sobie dobre życie na cały następny rok.

 

Makowiec japoński

Makowiec japoński

Pyszny i wilgotny makowiec z orzechami, rodzynkami i jabłkiem. Ciasto idealne na Boże Narodzenie.

Składniki na dużą blachę 25x35 cm:

• 400 g maku mielonego
• 350 ml mleka
• 6 jajek L
• 300 g cukru
• 5-6 jabłek
• 1/2 szklanki kaszy manny
• 2 łyżeczki proszku do pieczenia
• 250 g masła
• 2 garści rodzynek
• pół szklanki posiekanych orzechów włoskich
• 1/2 łyżeczki aromatu migdałowego

polewa:

• 2 tabliczki białej czekolady po 100 g
• 2 łyżki masła
• 4-5 łyżek mleka
• pół szklanki posiekanych orzechów włoskich

Sposób wykonania:

Mak zalewamy gorącym mlekiem i odstawiamy do napęcznienia i przestudzenia.

Jabłka obieramy, ścieramy na tarce o grubych oczkach.

Miękkie masło (temp. pokojowa) przekładamy do misy miksera, rozbijamy na puch. Następnie łączymy je z cukrem pudrem. Żółtka oddzielamy od białek. Dorzucamy do masy maślanej po jednym żółtku. Teraz dorzucamy po łyżce mak, kaszkę i proszek do pieczenia. Na koniec dajemy aromat migdałowy, jabłka i bakalie. Mieszamy całość łyżką.

Ubijamy białka ze szczyptą soli na sztywno, delikatnie wtłaczamy je do ciasta, najlepiej łopatką silikonową lub łyżką.

Ciasto przekładamy na blachę i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180 °C na 50-60 minut.

Upieczone wyjmujemy i studzimy.

Składniki polewy roztapiamy w kąpieli wodnej. Do gotowej polewy wrzucamy posiekane orzechy. Wykładamy polewę na ciasto.

Makowiec japoński gotowy!

Nasze rady:

Makowiec japoński najlepiej przechowywać w lodówce, schłodzony jest wilgotny i najsmaczniejszy.

Jeśli nie przepadamy za aromatem migdałowym możemy dodać inny, np. rumowy lub pomarańczowy. Wybór należy do nas.

 

Sałatka świąteczna z kabanosem

Sałatka świąteczna z kabanosem

Świąteczna sałatka pełna pysznych warzyw i kabanosów. Dużo prostsza i szybsza w wykonaniu niż tradycyjna sałatka jarzynowa, a równie smaczna. Goście na pewno ją polubią.

Składniki:

• 100 g kabanosów
• 3 łyżki majonezu
• 2-3 duże ziemniaki
• mała puszka czerwonej fasoli
• mała puszka kukurydzy
• 1 czerwona cebula
• 3 ogórki konserwowe
• 1 czerwona papryka
• pieprz i sól do smaku
• pęczek posiekanego szczypiorku

Sposób wykonania:

Ziemniaki gotujemy w mundurkach, studzimy, obieramy i kroimy w kostkę (niezbyt cienką). Kabanosy kroimy w plasterki grubości 1 cm. Fasolę i kukurydzę osączamy dokładnie z zalewy. Cebulę, ogórki i paprykę również kroimy w kostkę, ale nieco drobniejszą. Wszystkie składniki sałatki przekładamy do miski. Doprawiamy solą i pieprzem. Dajemy 3-4 łyżki majonezu. Mieszamy całość delikatnie. Gotową sałatkę posypujemy szczypiorkiem i wstawiamy ją na pół godziny do lodówki.

Świąteczna sałatka z kabanosem gotowa!

 

Sałatka z pora i jajek

Szybka sałatka z pora i jajek, doskonała na kolację i na przyjęcia. Proste składniki – jajka, kukurydza, ogórek konserwowy i por. Sałatka przygotowana w 15 minut, tak smaczna, że często do niej wracamy.

Składniki:

• 4 jajka
• mała puszka kukurydzy (200g)
• 3 ogórki konserwowe
• 1 por, biała część 20 cm
• sól, pieprz do smaku
• garść posiekanej natki pietruszki
• 2-3 łyżki majonezu

Sposób wykonania:

Jajka gotujemy na twardo. Obieramy ze skorupek, kroimy w dużą kostkę, przekładamy do miski.

Ogórki również kroimy w kostkę, dokładamy do jajek. Por kroimy w półkrążki, przelewamy wrzątkiem na sicie, osączamy, studzimy i lekko odciskamy, wrzucamy do miski. Kukurydzę z puszki dokładnie odsączoną z płynu dodajemy do sałatki.

Mieszamy warzywa z majonezem, przyprawiamy pieprzem i solą, posypujemy posiekaną natką. Po godzince spędzonej w lodówce sałatka jest najsmaczniejsza.

Prosta i bardzo smaczna sałatka z pora gotowa!

 

Sernik zebra

Doskonały w smaku sernik śmietankowo-kakaowy na ciasteczkowym spodzie, upieczony na wzór popularnej babki zebra. Szykownie się prezentuje, idealnie pasuje na świąteczny stół!

Składniki:

spód sernika:

• 220 g herbatników kakaowych
• 80 g roztopionego masła
• 1 łyżka kakao

ciasto:

• 1 kg sera z wiaderka
• 6 jajek M
• 200 g cukru
• 16 g cukru wanilinowego
• 150 ml kremówki 30%
• 20 g skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej
• 1 budyń śmietankowy bez cukru 40 g
• 2 łyżki kakao

polewa:

• 1 czekolada mleczna
• 1 łyżka kakao
• 2 -3 łyżki mleka
• 1 łyżeczka spirytusu (opcjonalnie)
• dowolna posypka do dekoracji

Sposób wykonania:

Wszystkie składniki ciasta powinny mieć temperaturę pokojową. Ważne!

Robimy spód do ciasta.

Tortownicę 24-25 cm średnicy wykładamy papierem do pieczenia na spodzie i na rancie. Rant robimy trochę wyższy niż ma tortownica. Sernik lubi mocno wyrosnąć.

Mielimy w malakserze lub maszynce do mięsa herbatniki. Dodajemy do nich kakao i roztopione, przestudzone masło. Mieszamy i wysypujemy do formy. Lekko ubijamy i wyrównujemy. Odkładamy tortownicę do lodówki.

Piekarnik nagrzewamy do 180 °C (góra-dół bez termoobiegu). Na dół piekarnika wstawiamy blaszkę z wodą. Ciasto ustawimy na drugiej półce od dołu.

Robimy sernik.

Oddzielamy białka od żółtek. Białka ze szczyptą soli ubijamy na pianę niezbyt sztywną.

Do żółtek wsypujemy cukier i cukier wanilinowy. Ubijamy mikserem na jasną masę.

Ser, kremówkę, budyń i skrobię przekładamy do dużej miski. Łączymy mikserem krótko, tylko do połączenia składników. Dodajemy do sera masę jajeczną, miksujemy. Na koniec wtłaczamy delikatnie łopatką silikonową do masy serowej pianę z białek.

Rozdzielamy gotową masę na dwie równe części. Do jednej wsypujemy kakao, mieszamy łopatką silikonową do połączenia składników.

Wyjmujemy spód ciasta z lodówki i wlewamy obie masy do formy po 2 łyżki. Zaczynamy od białej masy. Kładziemy ją na środek formy. Na nią kładziemy 2 łyżki masy ciemnej. Pracujemy do wyczerpania składników. Powstaje wzór zwany popularnie zebrą.

Tak przygotowane ciasto wkładamy do piekarnika. Pieczemy sernik w 180 °C przez 15 minut. Następnie zmniejszamy temperaturę do 160 °C i pieczemy jeszcze godzinę.

Po tym czasie wyłączamy piekarnik i studzimy ciasto przy uchylonych drzwiczkach godzinę. Następnie przekładamy sernik do lodówki na całą noc.

Następnego dnia polewamy sernik polewą i przyozdabiamy świątecznie. Składniki polewy roztapiamy w kąpieli wodnej i lekko przestudzoną wylewamy na sernik.

Piękny świąteczny sernik zebra gotowy!

Sernik jest bardzo puszysty i śmietankowy.

 

Pasztet z żurawiną

Prosty i szybki pasztet, którego bazą jest mięso z rosołu. Z dodatkiem żurawiny smakuje wybornie. Idealne smarowidło na świąteczny stół.

Składniki:

• 60 dkg mięsa z rosołu
• 1 marchew i pietruszka z rosołu
• 20 dkg pieczarek
• 1 cebula
• 1/2 szklanki żurawiny suszonej
• 3/4 szklanki mleka
• 1 kajzerka
• 3 jajka
• sól i pieprz do smaku
• 1/2 łyżeczki pieprzu ziołowego
• 1/2 łyżeczki papryki słodkiej
• 1 płaska łyżeczka rozmarynu suszonego (ewentualnie tymianku)

foremka 25x14 cm

Sposób wykonania:

Kajzerkę zamaczamy w letnim mleku. Żurawinę zalewamy wrzątkiem.

Cebulę szatkujemy drobno i szklimy na rozgrzanym oleju. Dorzucamy do niej pokrojone drobno pieczarki, przyprawiamy pieprzem i solą. Smażymy całość do odparowania płynu.

Mięso razem z marchewką i pietruszką mielimy dwukrotnie w maszynce do mięsa. Przekładamy do dużej miski. Wbijamy jajka, dorzucamy bułkę razem z mlekiem, pieczarki z patelni i przyprawy. Pasztet wyrabiamy najlepiej rękami, dokładnie. Im lepiej będzie wyrobiony tym będzie bardziej aksamitny, a tym samym smaczny.

Przekładamy go do foremki (keksówki), wygładzamy górę dobrze zwilżoną wodą dłonią.

Tak przygotowany pasztet wkładamy do piekarnika nagrzanego do 180 °C (góra-dół bez termoobiegu) i pieczemy 40-50 minut.  

 

Śledź z żurawiną

Śledź z żurawiną

Śledź w oleju z cebulką i żurawiną suszoną. Do tego ziemniaki w mundurkach. W naszym domu danie obowiązkowe na wigilijnym stole. Żurawina dodaje słodyczy, która wzbogaca smak śledzia. Danie jest wyborne.

Składniki:

• 250 g filetów śledzia w oleju a la Matjas
• 1/4 szklanki oleju rzepakowego lub słonecznikowego+ olej z filetów
• garść żurawiny suszonej
• łyżka soku z cytryny
• 1 średnia cebula
• 1/2 papryczki chilli
• cukier
• sól i pieprz grubo mielony
• 6 dużych ziemniaków

Sposób przygotowania:

Śledzie z żurawiną przygotujmy dzień przed wigilią, będą smaczniejsze kiedy postoją w lodówce przez noc.

Zaczynamy od pokrojenia cebuli w piórka i włożenia jej do miski. Następnie solimy ją, dodajemy sok z cytryny. Mieszamy i trochę morzymy, czyli wyciskamy rękoma, aby cebula zmiękła i puściła sok. Zmorzoną cebulę łączymy z olejem, wykorzystajmy też olej z zalewy śledziowej. Przyprawiamy grubo mielonym lub utłuczonym w moździerzu pieprzem i łyżeczką cukru. Kroimy drobniutko papryczkę pozbawioną nasion. Do tak przygotowanej cebuli wkładamy pokrojone w cząstki śledzie oraz żurawinę, którą wcześniej zalewamy wrzątkiem na 15 minut, aby zmiękła i napęczniała. Śledzia z żurawiną i cebulą przykrywamy folią spożywczą i wkładamy do lodówki na noc. W samą wigilię wykładamy śledzie na półmisek.

Do śledzia podajemy ziemniaki w mundurkach.

Ziemniaki myjemy dokładnie ( nie obieramy). Zalewamy wodą w garnku, solimy i gotujemy do miękkości, to jest 20-25 minut od zagotowania. Ugotowane ziemniaki odcedzamy i zostawiamy w garnku pod przykryciem, niech dojdą.

Śledź z żurawiną, z ziemniakami w mundurkach gotowy!

Nasza rada:

Ilość oleju do śledzia podałyśmy orientacyjnie, można go dodać więcej, gdy zalewy śledziowej było za mało lub wlać mniej, jeśli zalewa jest dobra i jest jej dużo.

 

Makiełki tradycyjne z łazankami-wigilijne

W Wielkopolsce makiełki to tradycyjny wigilijny deser. W domu naszej babci mieszano odpowiednio przyrządzony mak z łazankami. U teściowej, też Wielkopolanki do maku dodawano chałkę lub słodką bułkę maczaną w mleku. Dziś zaproponujemy makiełki z łazankami – deser świąteczny naszego dzieciństwa. Makiełki, które nam dzieciom, jako jedno z nielicznych dań wigilijnych smakowały!

Składniki:

• 1 szklanka maku niebieskiego
• 2 szklanki mleka
• 1/2 szklanki miodu
• 2 żółtka
• 2 łyżki cukru
• kilka kropel zapachu migdałowego lub pomarańczowego
• garść posiekanych orzechów włoskich
• garść pokrojonych w słupki migdałów
• garść rodzynek sparzonych we wrzątku
• czubata łyżka kandyzowanej skórki pomarańczowej
• 2 łyżki roztopionego masła
• 2 szklanki łazanek

Sposób przyrządzenia:

Mak gotujemy w mleku, na wolnym ogniu ok. 20 minut. Ugotowany, osączamy na sitku o gęstych oczkach i przepuszczamy dwukrotnie przez maszynkę do mięsa ze specjalnym sitkiem do maku o drobnych otworach. Z żółtek i cukru ucieramy kogel-mogel i łączymy ze zmielonym makiem, miodem płynnym, olejkiem zapachowym i bakaliami.

Gotową masę mieszamy ze świeżo ugotowanymi łazankami polanymi roztopionym masłem. Przekładamy na salaterkę, przyozdabiamy orzechami i migdałami.

Makiełki z łazankami gotowe!

Nasze rady:

Przepis na łazanki domowe znajdziecie w dziale Boże Narodzenie, kluski: 

Można użyć również łazanek gotowych, które są dzisiaj dostępne w sklepach bez problemu. Szczególnie, gdy chcemy zaoszczędzić trochę czasu, warto po nie sięgnąć.

Możemy również użyć mak mielony, który wystarczy zamoczyć w szklance gorącego mleka i nie trzeba go już mielić.

 

Sernik puszysty świąteczny

Nasz sernik świąteczny jest bardzo puszysty i delikatny. Użyłyśmy do jego upieczenia minimalną ilość składników a uzyskałyśmy efekt spektakularny. Najważniejszym elementem sernikowej układanki okazało się mleko skondensowane słodzone, które nadaje ciastu mleczny, subtelny smak. W przepisie dajemy kilka rad, jak obchodzić się z sernikiem, aby ładnie, równo wyrósł i nie popękał. Nasz sernik jest bardzo łatwy do upieczenia, pięknie przyozdobiony stanie się świąteczną dumą nie jednej gospodyni.

Składniki:

Spód ciasteczkowy:

• 200 g ciasteczek petit beurre
• 100 g masła

Masa serowa:

• 5 jajek rozmiar L
• 1 kg sera z wiaderka dobrej jakości (tłustego)
• 1 puszka mleka skondensowanego słodzonego (530g)
• 2 budynie śmietankowe + łyżka mąki kartoflanej
• przyprawa do sernika
• szczypta soli

Polewa:

• 100 g białej czekolady
• 4 łyżki mleka
• 1 czubata łyżka masła
• 1/2 szklanki orzechów włoskich
• garść żurawiny suszonej
• 2 łyżki skórki pomarańczowej kandyzowanej

Sposób przyrządzenia:

Ciasteczka mielimy na piasek blenderem, dodajemy ciepłe, roztopione masło, mieszamy . Blaszkę 28×18 cm wyściełamy papierem do pieczenia na spodzie i po bokach. Na bokach robimy wyższe burty na wszelki wypadek, gdyby sernik nam chciał bardzo mocno wyrosnąć i wyskoczyć z formy. Przekładamy masę ciasteczkową, wyrównujemy i dokładnie ubijamy. Wstawiamy formę ze spodem do lodówki na czas przygotowania masy serowej.






Piekarnik rozgrzewamy do 160 °C (góra-dół bez termoobiegu). Na dół piekarnika wkładamy blaszkę z wodą. Ciasto włożymy na drugą raszkę od dołu.

Wszystkie składniki w temperaturze pokojowej.

Twaróg z wiaderka, żółtka, budynie, mąkę ziemniaczaną, przyprawę do sernika i mleko skondensowane wrzucamy do misy miksera i miksujemy tylko do połączenia składników.






Białka jajek ubijamy na sztywną pianę z dodatkiem szczypty soli. Przekładamy do masy serowej, delikatnie mieszamy za pomocą łyżki lub łopatki silikonowej, staramy się nie zniszczyć struktury piany.

Masę serową przekładamy do blaszki, całość wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 160 °C i pieczemy 40 minut. Następnie zmniejszamy temperaturę do 140 °C i pieczemy kolejne 40 minut. Studzimy sernik w piekarniku, przy uchylonych drzwiczkach. Całkowicie przestudzony wkładamy na noc do lodówki.






Tak przygotowany sernik ozdabiamy polewą i bakaliami.






Składniki polewy roztapiamy w kąpieli wodnej. Lekko studzimy i wykładamy na wierzch sernika, posypujemy jeszcze miękką polewę posiekanymi orzechami, żurawiną i skórką pomarańczową kandyzowaną.






Nasze rady:

Warto piec serniki w kąpieli wodnej lub tak jak my z wodą pod blaszką z ciastem. Pięknie wyrosną i nie popękają.

Studzimy serniki powoli, wówczas nie opadną nam gwałtownie, będą równe jak stół.

Pieczemy również w niezbyt wysokich temperaturach, aby nie podniosły się na początku zbyt gwałtownie, bo wtedy szybko i spektakularnie opadną.

Ser do naszego sernika powinien być wiaderkowy, będzie miał konsystencję bardzo delikatną i puszystą.

Do sernika użyłyśmy przyprawę z wanilią i kardamonem, ale możemy dodać tylko cukier wanilinowy -dużą paczkę (16 g).

W ostatnim etapie pieczenia przykryłyśmy wierzch ciasta papierem do pieczenia, aby nie spiekł się za mocno.

 

Bigos świąteczny

Wyśmienity bigos to wizytówka każdego domu. Jest pracochłonny, ale raz w roku, na Boże Narodzenie warto poświęcić mu trochę czasu. Dzisiaj proponujemy bigos świąteczny z grzybami, mięsiwem, kiełbasą, boczkiem, śliwkami suszonymi i koniecznie wędzonymi oraz szklanicą dobrego, czerwonego wina.

Składniki:

• 1 kg kiszonej kapusty
• 1/2 kg białej kapusty
• 1 kg różnych mięs (łopatka, boczek, żeberka)
• 30 dkg kiełbasy chłopskiej lub śląskiej
• 30 dkg boczku wędzonego
• garść śliwek wędzonych, suszonych bez pestek
• 2 dkg grzybów suszonych
• 2 łyżki miodu
• 3 szklanki rosołu lub wywaru z mięsa i kości
• 2 duże cebule
• 3-4 łyżki smalcu
• 4 liście laurowe
• 4-6 ziaren ziela angielskiego
• łyżka kminku (może być mielony)
• 5-8 ziaren jałowca
• łyżka papryki mielonej słodkiej
• pieprz grubo mielony, sól
• 3/4 szklanki czerwonego wina

Sposób przyrządzenia:

Na głębokiej patelni rozgrzewamy smalec i wrzucamy pokrojone w kostkę mięsa. Obsmażamy je na rumiano. Dodajemy jedną cebulę, rumienimy ją. Solimy całość, zalewamy szklanką rosołu i dusimy mięsa pod przykryciem do miękkości.

W garnku o pojemności 4 litrów gotujemy pokrojoną kapustę, w dwóch szklankach rosołu (bez przykrycia).

Kapustę białą szatkujemy i gotujemy osobno w osolonej wodzie 10 minut. Miękką dodajemy razem z wodą , w której się gotowała do kapusty kiszonej.

Grzyby zalewamy wodą, najlepiej kilka godzin wcześniej lub poprzedniego dnia i w wodzie, w której się moczyły gotujemy 30 minut. Wodę z grzybów przelewamy do kapusty. Grzyby kroimy w paski i wrzucamy do kapusty. Śliwki moczymy we wrzątku, aż napęcznieją. Kroimy je również w paski, wrzucamy do kapusty. Gotowe mięsa przekładamy do garnka z bigosem. Patelnię zalewamy winem i z całym smakiem z pieczenia mięs dajemy do bigosu.

Następnie boczek kroimy w kostkę i wytapiamy na rozgrzanej patelni na łyżce smalcu. Dodajemy do boczku pokrojoną w plasterki kiełbasę i cebulę pokrojoną w kostkę. Podsmażamy wszystko doskonale, wrzucamy do bigosu. Przyprawiamy bigos jałowcem, pieprzem, zielem angielskim, kminkiem i liściem laurowym. Dodajemy miód. Gotujemy bigos jeszcze chwilę, mieszając od czasu do czasu, aby się nie przypalił.

 Bigos świąteczny ugotowany, ale jeszcze nie gotowy!

Wstawiamy go do lodówki po wystudzeniu i następnego dnia podgrzewamy 10-15 minut. „Przepalamy” bigos, będzie smaczniejszy. Możemy podgrzewać bigos jeszcze 2-3 razy, dopiero wtedy nabierze mocy i koloru. Dlatego bigos gotujemy dwa – trzy dni przed świętami. Dobry bigos potrzebuje czasu.

Proporcje mięsiw i kapusty w bigosach bywają różne. W naszym rodzinnym domu było tak:

1 kilogram kapusty na 1,5 kilograma mięsa, boczku, wędliny.

Niektórzy stosują takie proporcje:

1 kilogram kapusty kiszonej, 1/2 kilograma kapusty świeżej ( koniecznie sparzonej lub ugotowanej) na 1 kilogram mięsa, boczku, wędliny.

Mięsa mogą być różne, najlepiej mieszane, czyli wołowe, wieprzowe, drobiowe i dziczyzna pasuje. Koniecznie dodajmy do bigosu sos z pieczenia mięs dla smaku i koloru.

Grzyby do bigosu moczymy i gotujemy osobno, bo w kiszonej kapuście nie zmiękną. Ugotowane kroimy w paski i razem z wodą z gotowania dajemy do bigosu.

Doszliśmy wreszcie do sedna sprawy, mianowicie najlepszy bigos to taki, który nie jest od razu po przyrządzeniu podawany do stołu, ale taki, który był przynajmniej 2-3 razy odgrzewany. Ugotujmy więc bigos kilka dni przed przyjęciem i „przepalmy” go, tak, jak robiły to nasze babcie.

 

Świąteczny makowiec na kruchym spodzie

Proste ciasto makowe na kruchym spodzie z kruszonką na wierzchu w wersji świątecznej należy upiec z większą starannością, aby goście mogli się nim zachwycić. Wykorzystamy do niego gotową masę makową, którą wzbogacimy o aromat migdałowy, orzechy włoskie oraz skórkę pomarańczową kandyzowaną. Do ciasta kruchego dołożymy odrobinę smalcu, aby było jeszcze bardziej kruche i delikatne. Ciasto na koniec polukrujemy i przyozdobimy świątecznie. Upieczemy wyborny makowiec bez większego wysiłku, który będzie smakował jak ciasto świąteczne naszej mamy.

Składniki:

kruche ciasto:

• 2 czubate szklanki mąki pszennej typ 500 lub tortowej
• 100 g zimnego masła
• 100 g smalcu
• 4 żółtka
• 100 g cukru pudru
• 8 g cukru wanilinowego
• 4-5 kropli olejku migdałowego (opcjonalnie)
• 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
• 1 łyżka kwaśnej śmietany
• szczypta soli

warstwa makowa:

• puszka gotowej masy makowej 850g
• 4 białka
• 1/2 łyżeczki aromatu migdałowego
• 1/2 szklanki posiekanych orzechów włoskich
• 2 łyżeczki skórki pomarańczowej kandyzowanej
• 50 g masła
• szczypta soli

lukier:

• 1 białko
• 100-150 g cukru pudru

Sposób wykonania:

Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 175 °C (góra-dół bez termoobiegu)

Ciasto.

Mąkę z proszkiem do pieczenia przesiewamy do dużej miski. Dodajemy sól i krótko mieszamy łyżką. Następnie schłodzone masło i smalec trzemy na tarce z dużymi oczkami, maczając co jakiś czas w mące. Krótko wyrabiamy, aż powstanie ciasto jak kruszonka. Żółtka, śmietanę, cukier puder, wanilinowy i olejek migdałowy przekładamy do osobnej miski i rozbijamy dokładnie rózgą, następnie dodajemy do ciasta. Zagniatamy rękami ciasto tylko do połączenia składników. Kruchego ciasta nie wyrabiamy długo. Masło, jajka i śmietana powinny być zimne, z lodówki. Gotowe ciasto dzielimy na dwie części -2/3 ciasta wkładamy w woreczku do lodówki, 1/3 wkładamy do woreczka i dajemy do do zamrażarki na pół godziny.

Większą część ciasta przekładamy na blaszkę o wymiarach 28x18 cm, wylepiamy nią spód blaszki, wyrównujemy i nakłuwamy widelcem. Odkładamy na chwilę do lodówki.

Warstwa makowa:

Mak z puszki przekładamy do dużej miski. Dodajemy do niego posiekane orzechy i skórkę kandyzowaną oraz aromat migdałowy. Masło roztapiamy, studzimy i wlewamy do masy makowej. Całość dokładnie mieszamy. Białka ze szczyptą soli ubijamy na sztywną pianę. Delikatnie, etapami łączymy z masą makową.

Na przygotowany spód wykładamy warstwę makową. Wyrównujemy wierzch i ścieramy na niego ciasto z zamrażarki.

Tak przygotowane ciasto wkładamy do rozgrzanego piekarnika. Pieczemy makowiec 50-55 minut. Po tym czasie wyjmujemy ciasto z pieca i odstawiamy do przestudzenia. Na koniec polewamy makowiec po wierzchu lukrem i przyozdabiamy świątecznie.

Lukier:

Białko ucieramy z cukrem pudrem w miseczce na gładką masę. Lukier ma być gęsty i lać się jak miód. Jeśli jest zbyt rzadki dodajemy trochę cukru pudru. Jeśli za gęsty odrobinę wody.

Makowiec na kruchym spodzie pięknie przyozdobiony gotowy!

 

Świąteczne roladki schabowe nadziewane grzybami

Tradycyjny świąteczny obiad z roladami ze schabu i pysznym nadzieniem z pieczarek, sera żółtego i ogórka kiszonego. Pasuje do nich kasza gryczana, także ziemniaki czy kluski z nich zrobione. Roladki dusimy w wyśmienitym sosie z dodatkiem czerwonego wina i ulubionych przypraw.

Składniki:

• 60 dkg schabu bez kości
• 1szklanka bulionu
• 1 szklanka czerwonego wina
• 2 ogórki kiszone małe lub jeden duży
• 2 cebule
• 25 dkg g pieczarek
• 4-5 plastrów sera żółtego
• 2 łyżki mąki pszennej + do obtoczenia roladek
• 3 liście laurowe
• 4 ziarna ziela angielskiego
• słodka papryka, tymianek, pieprz ziołowy, rozmaryn
• sól i pieprz do smaku
• 1-2 łyżki maggi
• olej do smażenia
• czubata łyżka mąki
• czubata łyżka miękkiego masła

Sposób wykonania:

Mięso myjemy i osuszamy. Kroimy cienkie plastry. Z 60 dkg mięsa wyjdzie nam 7-8 roladek.

Kotlety kładziemy między dwie folie spożywcze, rozbijamy cienko. Oprószamy solą i pieprzem. Odkładamy na chwilę na bok.

Pieczarki i jedną cebulę kroimy w drobną kostkę. Rozgrzewamy na dużej patelni olej, podsmażamy na szklisto cebulę i dorzucamy do niej pieczarki. Przyprawiamy pieprzem i solą. Smażymy do odparowania płynu. Odstawiamy do przestudzenia.

Zwijamy roladki. Na każdy kotlet kładziemy pokrojony w paski ser, podsmażone pieczarki kawałek ogórka kiszonego. Zwijamy roladkę. Spinamy ją wykałaczką lub szpilką do szaszłyków i obtaczamy w mące.

Na patelni, na której smażyliśmy pieczarki rozgrzewamy 3-4 łyżki oleju. Obsmażamy na rumiano roladki od strony łączenia.

 Przewracamy na drugą stronę i dodajemy cebulę pokrojoną w kostkę. Chwilę przesmażamy. Zalewamy bulionem i winem, dodajemy, liście laurowe oraz ziele angielskie i przyprawy. Delikatnie solimy, posypujemy pieprzem i dusimy około 30-40 minut na niedużym ogniu, pod przykryciem. Miękkie roladki wyjmujemy. Sos zagęszczamy mąką rozmieszaną z miękkim masłem. Przecieramy go przez gęste sito. Dodajemy maggi. Wkładamy z powrotem roladki do sosu i podgrzewamy całość chwilę. Podajemy z ulubionymi dodatkami.

Świąteczne roladki schabowe nadziewane pieczarkami, serem i ogórkiem gotowe!

Nasze rady:

Jeśli nie lubimy potraw z dodatkiem wina, możemy zamiast niego dodać trochę wody i łyżkę wyrazistej, ostrej musztardy.

Zamiast pieczarek możemy dodać grzyby suszone, np. podgrzybki. Należy garść grzybów najpierw moczyć w letniej wodzie przez kilka godzin. Następnie opłukać, posiekać i przesmażyć z cebulą jak pieczarki.