MAKATKA

sobota, 4 stycznia 2025

Rosół z pierożkami

Delikatny rosół drobiowy z małymi pierożkami z mięsa z rosołu. Pyszna propozycja na świąteczny obiad.

Składniki:

  • 2 nóżki i 6 skrzydełek z kurczaka
  • włoszczyzna ( 3 średniej wielkości marchewki, 1 duża pietruszka, 1 średni seler, 1 por, pęczek natki pietruszki)
  • trzy gałązki świeżego lubczyku i pęczek zielonej pietruszki
  • sól, pieprz czarny, ziele angielskie, liść laurowy, dwa kapelusze suszonych grzybów
  • 1 cebula w łupinie lub podpieczona na suchej patelni
Farsz:
  • mięso z rosołu
  • sól i pieprz do smaku
  • 2 łyżki bułki tartej
  • 1/4 szklanki rosołu
  • 1 marchew i pietruszka z rosołu
  • 1 duża cebula
Ciasto na pierożki:
  • 3 szklanki mąki
  • 1 szklanka wrzątku
  • 2 łyżki miękkiego masła lub 2 łyżki oleju rzepakowego
  • 1 łyżeczka soli

Sposób przyrządzenia:

Nóżki i skrzydełka myjemy, wkładamy do dużego garnka (ok. 5 l). Następnie wrzucamy wszystkie obrane i umyte warzywa w całości. Dodajemy pieprz czarny (10 ziarenek), ziele angielskie (5 ziarenek), 4 liście laurowe, lubczyk, pół pęczka pietruszki i grzybki i zalewamy całość wodą tak, aby zawartość garnka całkowicie przykryć. Rosół po zagotowaniu solimy i zostawiamy na ogniu tylko „mrugający” na co najmniej 1,5 godziny. Po 1,5 godziny przyprawiamy go wg uznania, gotujemy jeszcze 1/2 godziny. Po tym czasie przecedzamy go. Doprawiamy do smaku.



Mięso obieramy i razem z jedną marchewką, pietruszką oraz obraną i pokrojoną w cząstki cebulą przepuszczamy przez maszynkę do mielenia. Farsz przyprawiamy solą, pieprzem. Dolewamy odrobinę rosołu i dosypujemy 2 łyżki bułki tartej oraz garść posiekanej natki. Mieszamy. Odstawiamy do lodówki na 1/2 godziny.



Ciasto:

Do wrzątku dodajemy sól, dokładnie mieszamy, aż sól się rozpuści. Następnie do dużej miski przesiewamy mąkę, dorzucamy żółtko i masło lub olej. Mieszamy wszystko łyżką i pomału wlewamy wrzątek. Kiedy składniki wstępnie się połączą zaczynamy ciasto wyrabiać rękami do momentu, aż będzie odchodziło od ręki i będzie gładkie. W końcowej fazie możemy wyrabiać ciasto na stolnicy. Jeśli się będzie kleiło do blatu lekko podsypujemy mąką. Na koniec oprószamy ciasto mąką, zostawiamy na stolnicy przykryte ściereczką na ok. 1/2 godziny, aby " odpoczęło".



Lepimy pierożki.

Wałkujemy ciasto na grubość ok. 2 mm i wykrawamy kółka trochę mniejsze niż na pierogi (np. literatką). 



Nakładamy farsz i zlepiamy tak, jak pierogi, w półkole, ale po zlepieniu łączymy końce każdego pierożka na zakładkę. Ulepione pierożki przykrywamy ściereczką, aby nie wysychały. 



Wstawiamy duży garnek wody, do którego dodajemy 3 ziarenka ziela angielskiego i 2 liście laurowe. Kiedy woda zagotuje się wrzucamy pierożki partiami i doprowadzamy do wrzenia, delikatnie mieszając łyżką, aby nie przywarły do dna garnka. Po wypłynięciu pierożków na wierzch zmniejszamy ogień i delikatnie gotujemy je jeszcze ok. 2 min.



 Gotowe pierożki odcedzamy, rozkładamy na talerze, zalewamy rosołem i posypujemy obficie posiekaną drobno natką pietruszki.



Świąteczny rosół drobiowy z pierożkami gotowy!

 

Ambasador

Ciasto wyborne, które królowało na imprezach w nie jednym domu już od lat 60-tych. Można je śmiało nazwać ciastem kultowym. Nam zawsze będzie się kojarzyło z domowymi imieninami rodziców, dziadków, ciotek i wujków. Ambasador jest przepyszny, Składa się z delikatnego, kakaowego biszkoptu nasączanego sokiem brzoskwiniowym, warstwy kremu mocno czekoladowego z orzechami i kawałkami czekolady, warstwy kremu budyniowego z brzoskwiniami. Całość może być zwieńczona galaretką brzoskwiniową lub polewą mocno czekoladową. Nasz ambasador jest nieco zmodyfikowany, ale smak pozostał taki jaki pamiętamy z dzieciństwa. Proponujemy przygotować ambasadora dzień przed imprezą. Będzie smaczniejszy.

Sposób wykonania:

Biszkopt:

  • 4 duże jajka L lub 5 mniejszych M
  • 120 g cukru
  • 8 g cukru wanilinowego
  • 10 g skrobi kukurydzianej lub ziemniaczanej
  • 100 g mąki tortowej
  • 20 g kakao

Krem:

  • 800 ml mleka 3,2%
  • 3 budynie waniliowe lub śmietankowe bez cukru
  • 400 g masła 82%
  • 9 łyżek cukru
  • 2 żółtka
  • 1 czekolada z orzechami laskowymi ”okienko”
  • czubata łyżka kakao
  • 4 brzoskwinie z syropu plus syrop około szklanki
  • około 25-30 ciasteczek petit beurre

Polewa:

  • 100 g masła
  • 1/2 szklanki cukru pudru (60 g)
  • 2 pełne łyżki kakao (30 g)
  • 2 łyżki mleka
  • 1 płaska łyżka skrobi ziemniaczanej

Sposób wykonania:

Forma 28x18 cm.

Wszystkie składniki w temperaturze pokojowej.

Biszkopt.

 Do misy miksera wbijamy całe jaja, dodajemy cukier wanilinowy i zaczynamy ubijać jajka na wolnych obrotach. Dosypujemy całą skrobię od razu i cukier. Teraz zwiększamy obroty do maksimum. Masę ubijamy 10-12 minut. Musi znacznie zwiększyć objętość i gęstość.



Do tak ubitych jaj dodajemy po łyżce suche składniki uprzednio odważone, zmieszane i dokładnie połączone rózgą. Czynność tą wykonujemy przy najmniejszych obrotach miksera. Na koniec, gdy masa biszkoptowa będzie gotowa, przemieszajmy ją jeszcze łopatką silikonową 2-3 razy.

Teraz wylewamy masę do formy wyłożonej papierem do pieczenia tylko na dnie. Patyczkiem do szaszłyków robimy w cieście kilka kolistych ruchów, aby usunąć nadmiar powietrza.



Biszkopt wkładamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 175 °C na funkcji góra-dół bez termoobiegu i pieczemy 35 minut (do suchego patyczka). Odstawiamy do całkowitego przestudzenia.



Krem. 

Budynie i żółtka rozprowadzamy razem z cukrem w 200 ml mleka, resztę mleka doprowadzamy do wrzenia w rondlu o grubym dnie. Zdejmujemy na chwilę mleko z ognia, wlewamy rozmieszane budynie, ponownie wstawiamy całość na ogień i intensywnie mieszamy, aby nie powstały grudki. Kiedy masa zgęstnieje odstawiamy ją z ognia, wylewamy do miski, przykrywamy folią spożywczą "w kontakt" czyli bezpośrednio na budyń, nie utworzy się na powierzchni kożuch.



W momencie, gdy budyń ostygnie do temperatury pokojowej, ucieramy masło w misie miksera (masło również w temperaturze pokojowej) na puch. Następnie dodajemy do utartego masła po 2-3 łyżki budyniu. Masy budyniowej nie ucieramy zbyt długo, tylko do połączenia składników. Gotową masę chwilę mieszamy łopatką silikonową i rozdzielamy na dwie części.



 Do jasnego kremu dodajemy dobrze osączone z syropu, osuszone i pokrojone w kostkę brzoskwinie. Drugą część kremu łączymy z kakao, najlepiej mikserem na wolnych obrotach. Dodajemy do ciemnej masy czekoladę z orzechami pokrojoną w drobną kostkę.



Składamy ciasto.

Biszkopt wyjmujemy z formy, oddzielamy od papieru do pieczenia. Układamy z powrotem papier w blaszce a na nim biszkopt odwrócony do góry nogami. Nasączamy biszkopt syropem brzoskwiniowym. Układamy na nim krem czekoladowy. Wyrównujemy krem. Na wierzchu układamy lekko nasączane syropem ciasteczka. Na ciasteczkach układamy jasny krem i znowu nasączane ciasteczka. 




Tak przygotowane ciasto wkładamy na noc do lodówki. Następnego dnia polejemy ambasadora polewą czekoladową.

Polewa. 

Rozgrzewamy w garnuszku składniki na polewę, na małym ogniu i tylko do rozpuszczenia masy czekoladowej. Lekko przestudzoną polewę wykładamy na wierzch ciasta, odkładamy do lodówki, aby polewa zastygła.



Ambasador gotowy!

 

piątek, 3 stycznia 2025

Prosta sałatka porowa

Szybciutka, pyszna z kilku składników zrobiona sałatka uniwersalna. Nadaje się do zjedzenia na co dzień ale i na imprezie również będzie cieszyła się dużym powodzeniem.

Składniki:

  • 1 por biała część ok. 20 cm
  • mała puszka kukurydzy
  • 4 jajka
  • 3 średniej wielkości ogórki konserwowe
  • 2-3 łyżki majonezu
  • sól i pieprz do smaku
  • 2 gałązki selera naciowego

Sposób wykonania:

Pora myjemy, osuszamy i kroimy w półplasterki. Przekładamy do miski, lekko solimy i wyciskamy w rękach (morzymy) aby zmiękł oraz puścił trochę soku.

Kukurydzę osączamy z płynu. Jajka, seler naciowy i ogórki kroimy w kostkę. Wszystkie składniki sałatki przekładamy do miski. Dodajemy majonez, pieprz i sól. Mieszamy, odstawiamy do lodówki na pół godzinki.



Prosta sałatka porowa gotowa!

 

Ciasto wiewiórka- orzechowo-jabłkowe z cynamonem


Świetne, proste ciasto z jabłkami, cynamonem i orzechami. Dzięki jabłkom jest wilgotne, dzięki orzechom chrupiące, dzięki cynamonowi pachnące. Najważniejsze jest to, że miesza się je mikserem 10 minut i zawsze wychodzi. Doskonała propozycja do świątecznej kawy.

Składniki:
  • 4 duże jajka
  • 3/4 szklanki cukru
  • 1 szklanka orzechów
  • 2 duże jabłka
  • 2 szklanki mąki tortowej
  • 1płaska łyżeczka sody oczyszczonej
  • 1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
  • 1 szklanka oleju
  • 8 g cukru wanilinowego
  • 1 łyżeczka cynamonu
  • 1 łyżka soku z cytryny
Przygotowanie:

Najpierw jabłka obieramy ze skórki, kroimy w drobną kostkę i skrapiamy sokiem z cytryny, aby nie ściemniały. Siekamy orzechy dosyć drobno. Odkładamy na bok.




Następnie wbijamy jajka do miski, dodajemy cukier i cukier wanilinowy. Ubijamy wszystko mikserem do momentu, aż masa zbieleje i podwoi objętość. Następnie wlewamy olej i krótko miksujemy. Przesiewamy do masy mąkę, proszek do pieczenia, sodę i cynamon. Mieszamy wszystko do połączenia składników. Na koniec dodajemy do ciasta orzechy i jabłka. Całość mieszamy łyżką.



Wylewamy ciasto na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Blaszka prostokątna ma wymiary 28x18 cm lub kwadratowa o boku 20 cm.




Wstawiamy ciasto do piekarnika nagrzanego do temp. 180 °C (góra-dół bez termoobiegu) na 40 -50 min (do suchego patyczka). Upieczone ciasto posypujemy cukrem pudrem.




 Ciasto wiewiórka gotowe!

czwartek, 2 stycznia 2025

Kołacz na Trzech Króli


Dzień Trzech króli, czyli 6 stycznia nazywano w dawnej Polsce szczodrym, pewnie od bogatych darów Trzech Króli dla narodzonego Jezusa. Z tej okazji pieczono szczodraki- placki drożdżowe wytrawne, nadziewane mięsem, kapustą lub grzybami. W XVIII w przyszedł do nas z Francji zwyczaj pieczenia placka migdałowego zwanego gorenflot ( od imienia XVI- wiecznego mnicha, który ten placek wymyślił). My upieczemy kołacz trochę polski i trochę francuski czyli drożdżowy z rodzynkami i aromatem migdałowym. Oczywiście w środek ciasta włożymy jednego migdała dla króla migdałowego!

Składniki:
  • 500 g mąki tortowej
  • 7 g suchych drożdży
  • 3-4 łyżki cukru
  • 250 ml mleka
  • 100 g masła roztopionego
  • 3 jajka rozmiar M
  • 1/2 szklanki rodzynek sparzonych wrzątkiem
  • kilka kropel olejku migdałowego
  • 1 migdał
Sposób wykonania:

Do dużej miski wsypujemy przesianą mąkę, 2 jajka całe i jedno białko (żółtko odkładamy). Dodajemy cukier, ciepłe mleko i szczyptę soli, zapach migdałowy oraz suche drożdże. Mieszamy całość łyżką, następnie wyrabiamy ciasto ręką. Ciasto jest rzadkie, więc bijemy je otwartą dłonią i unosimy. Tak pracujemy z ciastem, aż będzie trochę odchodziło od dłoni. 




Teraz dodajemy odsączone z wrzątku i przestudzone rodzynki oraz roztopione, ale nie gorące masło. Wyrabiamy jeszcze chwilę i odstawiamy na godzinę do wyrośnięcia-obficie posypane mąką i przykryte ściereczką.

Wyrośnięte ciasto wykładamy bezpośrednio na okrągłą blaszkę o średnicy 20 cm, wyłożoną papierem do pieczenia na spodzie i po bokach lub wysmarowaną tłuszczem i posypaną mąką. Wyrównujemy ręką zwilżoną wodą, wduszamy migdała i smarujemy wierzch kołacza żółtkiem rozkłóconym z odrobiną mleka. Odstawiamy ciasto w ciepłe miejsce na 15 minut.




 W tym czasie rozgrzewamy piekarnik. Wstawiamy ciasto do rozgrzanego do 200 °C piekarnika na 40 minut.




Kołacz na Trzech Króli gotowy!



Dlaczego jeden migdał wkładamy do ciasta? Otóż osoba, która trafiła na kawałek kołacza z migdałem zostawała królem dnia. Jej przywilejem i obowiązkiem jednocześnie było wyprawienie jednego balu karnawałowego. Według przysłowia panna:" która dostała migdała, dostanie i Michała", czyli szybko wyjdzie za mąż. Polowanie na migdała było w XVIII I XIX w bardzo popularną zabawą w polskich domach. Święto Trzech Króli obchodzono uroczyście i wesoło, w końcu 6 stycznia zaczynał się KARNAWAŁ!

 

Sałatka z buraczków ekstra

Sałatka z buraczków na wyjątkowe okazje. Jest wyborna i do tego prezentuje się doskonale. Można ją podać do różnych mięs pieczonych, smażonych czy gotowanych. Sałatka z buraczków ekstra jest uniwersalna.

Składniki:

  • 2 średnie buraki
  • 3 ogórki kiszone
  • 1 cebula
  • mała puszka kukurydzy
  • 3 łyżki oleju słonecznikowego lub rzepakowego
  • łyżka soku z cytryny lub octu ryżowego
  • czubata łyżeczka cukru
  • sól i pieprz do smaku

Sposób przygotowania:

Buraki umyte, w łupinach zalewamy w rondelku wodą i gotujemy pod przykryciem 45-55 minut licząc od zagotowania (możemy użyć gotowe buraki ze słoika, np. z domowej spiżarni). Następnie wylewamy z nich wodę gorącą i zalewamy je zimną wodą. Odstawiamy do przestudzenia. W tym czasie kroimy w kostkę pozostałe warzywa. Kukurydzę osączamy z zalewy. Przekładamy do miski.



Przestudzone buraki obieramy ze skórki i trzemy na tarce o grubych oczkach. Dodajemy do nich pozostałe warzywa oraz przyprawy. Mieszamy całość, odstawiamy do lodówki do schłodzenia.



Sałatka z buraczków ekstra gotowa!

 

Makaron z pieczarkami

Prosty, szybki obiad - ulubiony makaron, pieczarki i pyszny sos na bazie kwaśnej śmietany.

Składniki:

  • 30-40 dkg makaronu spaghetti
  • 10-15 dkg sera typu parmezan drobno startego
  • 50 dkg pieczarek
  • 1 duża cebula
  • garść natki pietruszki
  • 1 łyżka maggi
  • sól i pieprz do smaku
  • szczypta curry
  • 3/4 szklanki kwaśnej śmietany 18%
  • 3-4 łyżki oleju rzepakowego
  • czubata łyżka masła

Sposób wykonania:

Pieczarki kroimy w grubą kostkę, cebulę w drobną kosteczkę. Na dużej, głębokiej patelni podgrzewamy olej i obsmażamy na gorącym tłuszczu cebulę do zeszklenia. Dorzucamy pokrojone pieczarki i smażymy całość , aż wyparuje 3/4 płynu (grzyby lekko solimy w trakcie smażenia).



 Dodajemy śmietanę, maggi i pieprz. Mieszamy całość do połączenia składników i wyłączamy ogień.



Makaron gotujemy według przepisu na opakowaniu. Ugotowany wrzucamy do sosu. Ewentualnie podlewamy sos odrobiną wody z makaronu. Łączymy makaron z sosem pieczarkowym, posypujemy posiekaną natką i serem.

Makaron z pieczarkami gotowy!